Niezawodność zasilania stanowi jeden z czynników zapewniających pożądany poziom jakości energii elektrycznej w układach zasilania odbiorców. Projektowanie elektroenergetycznego systemu zasilania, zwłaszcza w przypadku zasilania odbiorców przemysłowych czy zajmujących się hodowlą zwierząt, jest kompromisem pomiędzy niezawodnością zasilania i jakością dostarczanej energii a nakładami na inwestycje i kosztami eksploatacji. Istnieje tu zawsze wybór pomiędzy dążeniem do niezawodności systemu bliskiej idealnej, a rozwiązaniem wiążącym się ze znacząco mniejszymi kosztami, jednak zawsze niezbędnym elementem systemu jest układ SZR.

 

Układy Samoczynnego Załączania Rezerwy i ich znaczenie systemach zasilania gwarantowanego

Układy załączania rezerwyNiezawodność zasilania stanowi jeden z czynników zapewniających pożądany poziom jakości energii elektrycznej w układach zasilania odbiorców. Projektowanie elektroenergetycznego systemu zasilania, zwłaszcza w przypadku zasilania odbiorców przemysłowych czy zajmujących się hodowlą zwierząt, jest kompromisem pomiędzy niezawodnością zasilania i jakością dostarczanej energii a nakładami na inwestycje i kosztami eksploatacji. Istnieje tu zawsze wybór pomiędzy dążeniem do niezawodności systemu bliskiej idealnej, a rozwiązaniem wiążącym się ze znacząco mniejszymi kosztami, jednak zawsze niezbędnym elementem systemu jest układ SZR.

Większość urządzeń elektrycznych jest projektowana do poprawnej pracy jedynie w normalnych warunkach zasilania: napięcie zasilające i jego częstotliwość nie powinny przekraczać dopuszczalnych odchyleń od wartości znamionowych, powinna być zachowana symetria faz, a środowiskowe warunki eksploatacji nie powinny odbiegać od określonych przez producenta. Niedotrzymanie tych parametrów może skutkować zwiększonymi stratami, obniżoną wydajnością urządzenia, bądź nawet jego uszkodzeniem. Warto tutaj zwrócić uwagę na fakt, że przypadki znacznych odchyleń od warunków normalnych mogą powodować przerwy w działaniu urządzeń odbiorczych. O kosztach i innych konsekwencjach wiążących się z przerwami w zasilaniu w szpitalach, zakładach przemysłowych, gospodarstwach specjalizujących się w hodowli zwierząt czy serwerowniach można by było napisać cały artykuł.

Układ SZR jako pierwszy element systemu niezawierającego zasilaczy UPS czy generatora prądu z kołem zamachowym (tzw. UPS dynamiczny) decyduje o długości przerwy w zasilaniu i stanowi niejako najważniejszy element systemu zasilania gwarantowanego. Zadaniem automatyki Samoczynnego Załączania Rezerwy jest przełączenie toru zasilania z toru podstawowego na rezerwowy gdy nastąpi zanik zasilania z sieci i odwrotnie, kiedy zasilanie z sieci zostanie przywrócone, a jego parametry będą umożliwiały bezpieczną pracę zasilanych urządzeń.

SZRy muszą spełniać szereg norm i dyrektyw, m.in.:

  • 7323/EEC – Dyrektywa Rady z 19 lutego 1973r. w sprawie harmonizacji ustawodawstwa państw członkowskich dotyczących wyposażenia elektrycznego przewidzianego do stosowania w niektórych granicach napięcia (tzw. dyrektywa niskonapięciowa)
  • 89/336/EEC – Dyrektywa Rady z 3 maja 1989 r. w sprawie ujednolicenia przepisów prawnych państw członkowskich w zakresie kompatybilności elektromagnetycznej
  • PN‑EN 60947‑6‑1 Aparatura rozdzielcza i sterownicza niskonapięciowa. Łączniki wielozadaniowe. Automatyczne urządzenia przełączające

i są w stanie zapewnić bezpieczeństwo użytkowania poprzez:

  • blokadę elektryczną pomiędzy stycznikami lub wyłącznikami
  • blokadę programową w urządzeniu sterującym
  • blokadę mechaniczną
  • kontrolę stanów członów wykonawczych, czyli badanie położenia styczników (ON/OFF) oraz w przypadku wyłączników stanu wyzwolenia
  • możliwość współpracy układów SZR z wyłącznikami przeciwpożarowymi
  • w przypadku wahań napięć zasilania podstawowego i rezerwowego możliwość ustawiania zwłok czasowych pomiędzy załączeniami i powrotem napięcia podstawowego

Dodatkowe, stosowane przez Prototypownię moduły stanowią pełne zabezpieczenie na wypadek wystąpienia awarii (np. na skutek uderzenia pioruna) automatyki sterującej i elementów elektronicznych umożliwiających manualne uruchomienie agregatu. W tym przypadku redundancja elementów umożliwiających przełączenie toru zasilania na rezerwowy bazuje na 3 modułach:

  • automatyczne uruchomienie agregatu i przełączenie toru zasilania w przypadku zaniku zasilania
  • ręczne uruchomienie agregatu i przełączenie toru zasilania z użyciem elementów elektronicznych w przypadku m.in. awarii automatyki sterującej
  • ręczne uruchomienie agregatu i przełączenie toru zasilania z wyłączeniem elementów elektronicznych, które mogły ulec awarii

Warto tutaj zauważyć, że wysoka jakość stosowanych przez Prototypownię podzespołów automatyki czy elektroniki ma znaczący wpływ na niezawodność realizowanego systemu zasilania gwarantowanego, jednak dla pełnego bezpieczeństwa energetycznego obiektu np. w przypadku uderzenia pioruna niezbędne jest zastosowanie wszystkich powyższych modułów. Zastosowanie dodatkowych zabezpieczeń manualnych jest najbardziej korzystnym finansowo sposobem na zwiększenie niezawodności systemu zasilania gwarantowanego.

Układy SZR, oprócz szeregu zabezpieczeń, realizują - w zależności od potrzeb Klienta i mocy posiadanego przez niego agregatu prądotwórczego, podział odbiorników energii w zależności od ich kategorii (w elektroenergetyce wyróżnia się kategorie od I do IV w zależności od krytyczności działania poszczególnych urządzeń. Kategoria I - dopuszczalne dłuższe przerwy, np. domy mieszkalne; Kategoria II - dopuszczalne przerwy rzędu kilkudziesięciu sekund np. wysokie budynki mieszkalne, gospodarstwa zajmujące się hodowlą zwierząt; Kategoria III - dopuszczalne przerwy do kilku sekund: szpitale, zakłady przemysłowe, hotele, hipermarkety, lotniska; Kategoria IV - ze względu na koszty i inne konsekwencje związane z przerwą w zasilaniu wymagane zasilanie bezprzerwowe: sale operacyjne, serwerownie). W przypadku kiedy na obiekcie dostępny jest agregat prądotwórczy o mocy mogącej zaspokoić jedynie potrzeby krytycznych odbiorników. SZR spełnia także rolę rozdzielni elektrycznej uwzględniającej rozdział mocy pochodzącej z toru awaryjnego.

W Prototypowni projektujemy i budujemy SZRy wyposażone nie tylko w dodatkowe moduły załączania toru awaryjnego (agregatu prądotwórczego) manualnie z użyciem elektroniki i ręcznie z jej ominięciem, ale też m.in.:

  • moduł GSM informujący Klienta na telefon komórkowy o: zaniku zasilania z sieci, rozładowaniu akumulatora generatora prądu, niskim stanie paliwa itp. (powiadomienia o alarmach są konfigurowane w zależności od potrzeb Klienta)
  • moduł umożliwiający łatwe i szybkie podłączenie zapasowego agregatu prądotwórczego w przypadku, kiedy podstawowy generator prądu nie zadziała. Rozwiązanie to jest szczególnie ważne kiedy na obiekcie nie ma zapasowego generatora prądu, a istotne jest szybkie i sprawne znalezienie awaryjnego źródła prądu. Podłączenie zapasowego (i często wynajętego) agregatu odbywa się za pomocą podłączenia jednej wtyczki.

Jeśli masz pytania, kliknij przycisk i napisz do nas za pomocą prostego formularza kontaktowego. Odpowiemy tego samego dnia.

Czytaj więcej